લદ્દાખમાં ITBPએ પકડ્યું 108 કિલો સોનું, જપ્ત કરાયેલા ગોલ્ડનું શું થાય છે?
Indo Tibetan Border Police: ઈન્ડો તિબેટિયન બોર્ડર પોલીસ (ITBP) એ ભારત-ચીન સરહદ પર તેનઝિંગ ટાર્ગે અને શેરિંગ ચમ્બા નામના બે શંકાસ્પદોની ધરપકડ કરી છે. બંને સોનાના મોટા કન્સાઇનમેન્ટની દાણચોરી કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા. પકડાયેલા આરોપીઓ પાસેથી દાણચોરી માટે ઉપયોગમાં લેવાતા મોબાઈલ છરીઓ અને અન્ય સાધનો પણ મળી આવ્યા છે. પ્રારંભિક પૂછપરછ દરમિયાન દાણચોરોએ ITBP પેટ્રોલિંગ ટીમને ગેરમાર્ગે દોરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. લદ્દાખમાં LAC પાસે 108 કિલો સોનું જપ્ત કરવામાં આવ્યું છે. ITBPના ઈતિહાસમાં આ સૌથી મોટી જપ્તી છે જેનું ચીન સાથે જોડાણ હોઈ શકે છે.
જયપુર, મુંબઈ અને કેરળ સહિત દેશના તમામ એરપોર્ટ પરથી દરરોજ મોટી સંખ્યામાં ગેરકાયદે સોનું ઝડપાઈ રહ્યું હોવાના અહેવાલો છે. શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે તે સોનું ક્યાં જાય છે?
કસ્ટમ દ્વારા જપ્ત કરાયેલા સોનાનું શું થાય છે?
ડાયમંડ માર્કેટર્સ કહે છે – ‘હીરા કાયમ માટે છે’. આ સિવાય ભારતીય લોકોને સોનામાં રસ છે. મહિલાઓ ખાસ કરીને સોનું ખરીદવા અને તેના ઘરેણાં પહેરવા માંગે છે. સોનું દરેકની પ્રથમ પસંદગી છે. પછી તે સામાન્ય હોય કે ખાસ, રાજા હોય કે પ્રજા, માત્ર દાયકાઓથી જ નહીં પરંતુ સદીઓથી. એવું પણ કહેવાય છે કે લગ્ન અને તહેવારો દરમિયાન ભારે માંગને કારણે અહીં સોનાની દાણચોરી વધી જાય છે.
ભારતમાં છેલ્લા બે વર્ષમાં જપ્ત કરાયેલા સોનાની વાત કરીએ તો મુંબઈ, દિલ્હી, ચેન્નઈ સહિતના તમામ મોટા એરપોર્ટ પરથી દર મહિને મોટી સંખ્યામાં ગેરકાયદે સોનું જપ્ત કરવામાં આવ્યું છે. તમામ કડકતા અને સુરક્ષા વ્યવસ્થા છતાં સોનાની દાણચોરી અટકી નથી. શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે કસ્ટમ્સ અને સેન્ટ્રલ એક્સાઇઝ ડિપાર્ટમેન્ટ દ્વારા જપ્ત કરવામાં આવેલું સોનું ક્યાં જાય છે? એ સોનાનું શું થાય? ચાલો તમને આવા બધા પ્રશ્નોના જવાબો આપીએ કે આ ચમકતી સોનેરી ધાતુ વિશ્વની સૌથી વધુ દાણચોરીની વસ્તુ કેવી રીતે બની.
‘બ્લેક’ સોનું ‘શુદ્ધ/સાચું’ સોનું કેવી રીતે બને છે?
સરકારે જપ્ત/જપ્ત કરાયેલા સોનાના વેચાણની નીતિ અંગે સ્પષ્ટ માર્ગદર્શિકા આપી છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર નાણા મંત્રાલયની દેખરેખ હેઠળ આવા જપ્ત સોનાની સમીક્ષા કરવામાં આવે છે. તમામ કાયદાકીય પ્રક્રિયાઓ પછી જપ્ત કરાયેલું ગેરકાયદે સોનું એટલે કે ગેરકાયદેસર રીતે દાણચોરી કરાયેલું સોનું કાયદેસરનું ટેન્ડર બની જાય છે.
આ પણ વાંચો: ‘ભગવદ્ ગીતા’ની બ્રિટનમાં ગૂંજ, શિવાની રાજાએ લીધા શપથ જેનું ભારતથી છે ખાસ કનેક્શન
જો એરપોર્ટ અથવા અન્ય કોઈ જગ્યાએ ગેરકાયદેસર સોનાનું કોઈ કન્સાઈનમેન્ટ પકડાય તો કસ્ટમ વિભાગના અધિકારીઓ તેને એરપોર્ટ વગેરે સંબંધિત સ્થળના સ્ટ્રોંગ રૂમમાં મોકલી આપે છે. તપાસની પ્રક્રિયા ચાલુ હોવા છતાં સોનું સ્ટ્રોંગ રૂમમાં જ રહે છે. આ સાથે જેની પાસેથી સોનું કબજે કરવામાં આવ્યું છે તેની પૂછપરછ કરવામાં આવી રહી છે. તપાસ દરમિયાન જે પણ બહાર આવે છે તે મુજબ દાણચોર જેના માટે કામ કરતો હોય અથવા જેનું નામ આપવામાં આવ્યું હોય તેને કારણ બતાવો નોટિસ આપવામાં આવે છે. આવી તમામ પ્રક્રિયાઓ પૂર્ણ થયા બાદ જપ્ત કરાયેલું સોનું સરકારી માર્ગદર્શિકાને ટાંકીને આગળ મોકલવામાં આવે છે. આ માટે કસ્ટમ સેટલમેન્ટ વિભાગને ઓર્ડર લેટર આપવામાં આવે છે.
#ITBP Seizes 108 Gold Biscuits!
On 09-07-24, a team led by DC Sh. Deepak Bhatt from the 21 BN conducted a Long Range Patrol in Eastern Ladakh, seizing 108 gold biscuits (108 kg) near Sirigaple. 02 suspects were apprehended. Further investigations are ongoing with other agencies. pic.twitter.com/Ij2RK5hB1L
— ITBP (@ITBP_official) July 10, 2024
આ પછી આગળના તબક્કામાં દાણચોરીમાં પકડાયેલું સોનું સીલ કરીને સ્ટ્રોંગરૂમમાંથી આરબીઆઈની ટંકશાળમાં મોકલવામાં આવે છે. ત્યાં સોનું ઓગળવામાં આવે છે અને 999.95 શુદ્ધતાના સોનાના બારમાં મોલ્ડ કરવામાં આવે છે.
‘મિડ ડે’ના અહેવાલ મુજબ કસ્ટમ વિભાગના અધિકારીઓ આ પ્રક્રિયામાં ખૂબ કાળજી રાખે છે. ઉદાહરણ તરીકે – જો 10 કિલો સોનું આરબીઆઈ ટંકશાળમાં મોકલવાનું હોય, તો બેંકને અગાઉથી જાણ કરતી નોટ જારી કરવામાં આવે છે. એકવાર સોનું ત્યાં પહોંચી જાય, બેંક તરત જ કસ્ટમ વિભાગને ‘સેફ રિસિપ્ટ’ નોટ મોકલે છે.
હરાજી પ્રક્રિયા ટંકશાળમાં મુકવામાં આવેલ સોનાની પટ્ટીઓ હરાજીની પ્રક્રિયા માટે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની બુલિયન શાખામાં મોકલવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયા અંગે અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે SBI ટેન્ડર બહાર પાડે છે, જેમાં માત્ર અધિકૃત બિડર્સને જ તેમની બિડ મૂકવાનો અધિકાર છે. તમામ બિડરો તેમની બિડ રજૂ કરે છે. જે સૌથી વધુ બોલી લગાવે છે તેને ચૂકવણી કર્યા પછી સોનું મળે છે. સર્વિસ ટેક્સ વસૂલ્યા પછી SBI બેંક બાકીની રકમ કસ્ટમ વિભાગને મોકલે છે.
