19 દિવસમાં 31 કરોડ લોકોની સંગમમાં ડૂબકી, માત્ર છ હજાર મેટ્રિક ટન કચરો મળ્યો!

Mahakumbh 2025: મહાકુંભમાં ભક્તો સ્વચ્છતાના સંકલ્પ પણ લઈ રહ્યા છે. 13થી 31 જાન્યુઆરી સુધીમાં 31.46 કરોડ ભક્તો દેશ અને દુનિયામાંથી આવ્યા હતા અને સંગમમાં ડૂબકી લગાવી હતી. પરંતુ, 19 દિવસમાં મેળા વિસ્તારમાં માત્ર છ હજાર મેટ્રિક ટન કચરો મળી આવ્યો હતો.

પ્રયાગરાજ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન અનુસાર, અહીં દરરોજ સરેરાશ ત્રણસો મેટ્રિક ટન અને ખાસ તહેવારો પર ચારસો મેટ્રિક ટન કચરો પેદા થાય છે. તેને ઘુરપુર સ્થિત પ્લાન્ટમાં મોકલવામાં આવી રહ્યો છે. દિલ્હીની વસ્તી લગભગ 3.46 કરોડ છે. MCD અનુસાર, અહીં દરરોજ 11 હજાર મેટ્રિક ટન કચરો પેદા થાય છે. ત્યારે પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડના અહેવાલ મુજબ, યુપીમાં કચરાના ઉત્સર્જનમાં લખનૌ પ્રથમ સ્થાને છે અને કાનપુર બીજા સ્થાને છે.

2011ની વસ્તી ગણતરીના આધારે લખનૌની વસ્તી 45,89,838 છે. અહીં દરરોજ સરેરાશ બે હજાર મેટ્રિક ટન કચરો પેદા થઈ રહ્યો છે. જ્યારે કાનપુરની વસ્તી 45,81,268 છે. અહીં દરરોજ સરેરાશ 1150 મેટ્રિક ટન કચરો પેદા થઈ રહ્યો છે. 13મી જાન્યુઆરીથી શરૂ થયેલા મેળામાં 31.46 કરોડ શ્રદ્ધાળુઓ ઉમટી પડ્યા છે. આમ છતાં મેળા વિસ્તાર અને ઘાટ પર બહુ ઓછો કચરો ફેંકવામાં આવે છે. ખાસ વાત એ છે કે, મેળામાં પાન-મસાલાની પિચકારીઓ જોવા નહીં મળે. સફાઈ કામદારો પણ ખંતથી કામ કરી રહ્યા છે અને જ્યાં જુઓ ત્યાં કચરો ઉપાડવાનું શરૂ કરી દીધું છે. પ્લાન્ટમાં દરરોજ કચરો પ્રોસેસ કર્યા બાદ RDF સિમેન્ટ ફેક્ટરીમાં મોકલવામાં આવે છે.

વિસ્તાર
મેળાનો વિસ્તાર 4200 હેક્ટરમાં ફેલાયેલો છે.
મેળામાં 25 સેક્ટર બનાવવામાં આવ્યા છે.

વ્યવસ્થા
1,50,000 શૌચાલય બનાવવામાં આવ્યા છે.
ડસ્ટબિન જેમાં 25,000 લાઇનર બેગ છે.
300 સક્શન ગાડીઓ .
850 જૂથોમાં 10,200 સ્વચ્છતા કર્મચારીઓ તૈનાત છે.
સ્વચ્છતાની દેખરેખ માટે 1,800 ગંગા સેવાદૂત.

પહેલ
RSSએ દાવો કર્યો છે કે તેઓ 50 લાખ સ્ટીલ પ્લેટ્સ અને કાપડની થેલીઓ એકત્ર કરી મેળામાં મોકલ્યા છે.
કુલહર, દોના-પટ્ટલ અને તમામ 25 સેક્ટરમાં કપડાં અને શણની થેલીની દુકાનો ખોલવામાં આવી છે.

મેળા વિસ્તારમાંથી દરરોજ સરેરાશ ત્રણસો મેટ્રિક ટન અને ખાસ તહેવારો પર ચારસો મેટ્રિક ટન કચરો ઘુરપુરના બસવર સ્થિત પ્લાન્ટમાં આવે છે. પ્રક્રિયા કર્યા પછી RDF સિમેન્ટ ફેક્ટરીમાં મોકલવામાં આવે છે. – ઉત્તમકુમાર વર્મા, પર્યાવરણ ઈજનેર, મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન, પ્રયાગરાજ