November 10, 2024

નેપાળ અને ભારત ફરી આમને-સામને… ચીનને 100 રૂપિયાની નવી નોટ છાપવાનો કોન્ટ્રાક્ટ આપ્યો

Nepal: નેપાળે પોતાની નવી નોટો છાપવાનો કોન્ટ્રાક્ટ ચીનની એક કંપનીને આપીને ભારત સાથે ગડબડ કરી છે. નેપાળ રાષ્ટ્ર બેંક, નેપાળની મધ્યસ્થ બેંક; દેશના સુધારેલા રાજકીય નકશા સાથે રૂ. 100ની નવી નોટો છાપવા માટે ચીનની એક કંપનીની પસંદગી કરી છે. નેપાળની કેબિનેટે 100 રૂપિયાની નોટની ડિઝાઇનમાં ફેરફારને મંજૂરી આપી છે. આમાં ત્રણ વ્યૂહાત્મક રીતે મહત્વપૂર્ણ વિસ્તારો લિમ્પિયાધુરા, લિપુલેખ અને કાલાપાનીને નેપાળનો હિસ્સો ગણાવવામાં આવ્યા છે. જ્યારે આ વિસ્તારો લાંબા સમયથી ભારતનો હિસ્સો છે.

નવા રાજકીય નકશાને 18 જૂન, 2020 ના રોજ નેપાળી બંધારણમાં સુધારો કરીને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. જેમાં લિપુલેખ, કાલાપાની અને લિમ્પિયાધુરાને દેશના ભાગ તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યા છે. ભારત પહેલા જ નેપાળ દ્વારા કરવામાં આવેલા ક્ષેત્રીય દાવાઓને કૃત્રિમ વિસ્તરણ અને અસ્થિરતા ગણાવ્યું છે. ભારતે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે પશ્ચિમ નેપાળની સરહદ પર સ્થિત લિપુલેખ, કાલાપાની અને લિમ્પિયાધુરા તેનો ભાગ છે.

આ પણ વાંચો: ભારત ઉપરાંત આ બિન-હિન્દુ દેશોમાં પણ ધામધૂમથી મનાવાય છે દિવાળી

‘બેંક નોટ પ્રિન્ટિંગ એન્ડ મિન્ટિંગ કોર્પોરેશન’

અહેવાલો અનુસાર, સ્પર્ધાત્મક વૈશ્વિક ટેન્ડર પ્રક્રિયા બાદ નેપાળે આ કોન્ટ્રાક્ટ ચીનની ‘બેંક નોટ પ્રિન્ટિંગ એન્ડ મિન્ટિંગ કોર્પોરેશન’ કંપનીને આપ્યો છે. સેન્ટ્રલ બેંકે કંપનીને દરેક 100 રૂપિયાની 30 કરોડ નોટ ડિઝાઇન, પ્રિન્ટ, સપ્લાય અને વિતરિત કરવા વિનંતી કરી છે. જેની અંદાજિત પ્રિન્ટિંગ કિંમત આશરે US $ 89.9 લાખ છે. જો કે નેપાળ રાષ્ટ્ર બેંકના પ્રવક્તા પાસેથી આ અંગેની માહિતી મળી શકી નથી.

ભારત અને નેપાળ વચ્ચે વધી શકે છે તણાવ
નેપાળની નવી નોટો ભારત અને નેપાળ વચ્ચે તણાવ પેદા કરી શકે છે, કારણ કે નેપાળ ભારતના ભાગોને પોતાના તરીકે બતાવી રહ્યું છે. લિમ્પિયાધુરા, લિપુલેખ અને કાલાપાની ભારતનો ભાગ છે. બંધારણમાં સુધારો કરીને નેપાળ તેને પોતાનું હોવાનો દાવો કરીને તણાવ પેદા કરી રહ્યું છે. તેનાથી બંને દેશોના સારા સંબંધો પર અસર પડી શકે છે. આ કારણે નેપાળ અને ભારત વચ્ચે વર્ષોથી ચાલી આવતી મિત્રતામાં તિરાડ પડી શકે છે.