સરકારી નોકરીઓમાં ભરતીના નિયમોમાં વચ્ચેથી છેડછાડ ન કરી શકાય, સુપ્રીમ કોર્ટનો મોટો નિર્ણય
Government Job: સુપ્રીમ કોર્ટે ગુરુવારે કહ્યું કે સરકારી નોકરીઓમાં ભરતીના નિયમોને પ્રક્રિયાની મધ્યમાં બદલી શકાશે નહીં જ્યાં સુધી વર્તમાન નિયમો અથવા જાહેરાત (જે હાલના નિયમોની વિરુદ્ધ નથી) તેને મંજૂરી ન આપે. મુખ્ય ન્યાયાધીશ ડી.વાય. ચંદ્રચુડની આગેવાની હેઠળની પાંચ જજોની બેન્ચે કહ્યું કે ભરતી પ્રક્રિયા શરૂ થતાં પહેલા જે નિયમો ઘડવામાં આવ્યા છે તેની સાથે છેડછાડ કરી શકાય નહીં. બેંચમાં જસ્ટિસ હૃષિકેશ રોય, જસ્ટિસ પીએસ નરસિમ્હા, જસ્ટિસ પંકજ મિથલ અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રા પણ સામેલ હતા. બેન્ચે કહ્યું કે પસંદગીના નિયમો મનસ્વી ન હોવા જોઈએ પરંતુ બંધારણની કલમ 14 અનુસાર હોવા જોઈએ. સર્વોચ્ચ અદાલતે સર્વસંમતિથી કહ્યું હતું કે પારદર્શિતા અને બિન-ભેદભાવ એ જાહેર ભરતી પ્રક્રિયાની વિશેષતા હોવી જોઈએ અને નિયમોમાં ફેરફાર કરીને ઉમેદવારોને આશ્ચર્ય અને હેરાન ન થવું જોઈએ.
બંધારણીય બેંચે તેજ પ્રકાશ પાઠક વિરુદ્ધ રાજસ્થાન હાઈકોર્ટના કેસમાં પોતાનો ચુકાદો આપતા કહ્યું કે ઉમેદવારોને આશ્ચર્યચકિત કરવા માટે નિયમોમાં ફેરફાર કરી શકાય નહીં. કોર્ટે કહ્યું કે પસંદગીની યાદીમાં સ્થાન મેળવ્યા પછી, ઉક્ત પદ માટેના ઉમેદવારને નિમણૂકનો અધિકાર મળતો નથી, પરંતુ સરકાર સાચા કારણોસર ખાલી જગ્યાઓ ન ભરવાનું પસંદ કરી શકે છે. જો કે, જો ત્યાં ખાલી જગ્યાઓ હોય, તો સરકાર પસંદગીની યાદીમાં વિચારણા હેઠળના વિસ્તારમાંથી કોઈપણ વ્યક્તિને નિયુક્ત કરવાનો મનસ્વી રીતે ઈન્કાર કરી શકતી નથી.
તેજ પ્રકાશ પાઠક અને અન્ય વિરુદ્ધ રાજસ્થાન હાઈકોર્ટ અને અન્ય (2013)ના કેસમાં ત્રણ જજની બેન્ચ દ્વારા આ બાબત પાંચ જજની બંધારણીય બેન્ચને મોકલવામાં આવી હતી. જેણે ‘મંજુશ્રી વિરુદ્ધ આંધ્ર પ્રદેશ રાજ્ય અને અન્ય (2008)’ના કેસમાં અગાઉના નિર્ણય પર શંકા વ્યક્ત કરી હતી. આ કિસ્સામાં એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે પસંદગીના માપદંડને વચ્ચેથી બદલી શકાય નહીં. જુલાઈમાં સુનાવણી પૂરી થયા બાદ બંધારણીય બેંચે પોતાનો નિર્ણય સુરક્ષિત રાખ્યો હતો.
આ મામલો રાજસ્થાન હાઈકોર્ટમાં 13 અનુવાદકોની ભરતી સાથે સંબંધિત છે. આ ભરતીમાં રાજ્ય સરકારે ભરતીના નિયમો અધવચ્ચે જ બદલી નાખ્યા હતા. 75 ટકા માર્કસ મેળવવાનો નિયમ ભરતીની મધ્યમાં લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. આ સુધારેલા માપદંડને લાગુ કરીને, 3 ઉમેદવારોની પસંદગી કરવામાં આવી હતી અને બાકીના ઉમેદવારોને નાબૂદ કરવામાં આવ્યા હતા. 3 અસફળ ઉમેદવારોએ હાઇકોર્ટ સમક્ષ રિટ પિટિશન દાખલ કરીને આ પરિણામને પડકાર્યું હતું જે માર્ચ 2010માં ફગાવી દેવામાં આવ્યું હતું. તેણે આની સામે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અપીલ કરી અને કે.મંજુશ્રી વગેરે વિ. આંધ્રપ્રદેશ રાજ્યના કેસમાં સુપ્રીમ કોર્ટના 2008ના નિર્ણયને ટાંક્યો.
