9મી એપ્રિલથી ચૈત્રી નવરાત્રિ, જાણી લો ઘટસ્થાપનની વિધિ અને શુભ સમય
અમદાવાદઃ 9 એપ્રિલના દિવસે એટલે કે મંગળવારથી ચૈત્રી નવરાત્રીનો પ્રારંભ થવા જઈ રહ્યો છે. દર વર્ષે ચૈત્ર મહિનાના પડવાથી નવરાત્રિની શરૂઆત થાય છે. આ વર્ષે ચૈત્ર નવરાત્રિ પર અનેક શુભ યોગો બનવાના છે. આ વખતે નવરાત્રિ દરમિયાન 4 રાજયોગનો સંયોગ થવાનો છે. આ ઉપરાંત આ દિવસે સિદ્ધિ યોગ અને સર્વાર્થ સિદ્ધિ યોગ બંનેનો શુભ સંયોગ થશે. જો કે, આ દિવસે થોડો સમય પંચક હશે. તેવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કે ચૈત્ર નવરાત્રિના પ્રથમ દિવસે કળશ અથવા ઘટ સ્થાપન માટે ક્યારે અને કેટલો સમય શુભ રહેશે.
ચૈત્ર નવરાત્રિએ ઘટસ્થાપનનું શુભ મુહૂર્ત
9 એપ્રિલ મંગળવારના રોજ સવારે 7:32 વાગ્યા સુધી પંચક રહેશે. ત્યારપછી જ ઘટની સ્થાપના કરવી શુભ ગણાશે. તેથી આ પહેલાં ઘટસ્થાપન (કળશ સ્પાપના) ન કરો. ત્યારપછી અશુભ ચોઘડિયા રાત્રે 9.11 વાગ્યા સુધી ચાલશે. તેથી આ વખતે પણ ઘટ સ્થાપના માટે યજ્ઞ કરો. ત્યારપછી શુભ ચોઘડિયું 9.12થી 10.47 સુધી છે. આ સમય દરમિયાન તમે ઈચ્છો તો ઘટસ્થાપન કરી શકો છો. ઘટસ્થાપન માટેનો શ્રેષ્ઠ સમય સવારે 11:57થી 12:48 સુધીનો રહેશે. આ સમયને અભિજીત મુહૂર્ત કહેવામાં આવે છે. અભિજિત મુહૂર્તમાં કળશ અથવા ઘટની સ્થાપના કરવી શુભ માનવામાં આવે છે. આ સમયે વૈધૃતિ યોગ અને અશ્વિની નક્ષત્રનો સંયોગ હોવાથી નવરાત્રિ પૂજા માટે સંકલ્પ લેવો, ઘટસ્થાપનનો સંકલ્પ લેવો, અખંડ દીપકનો સંકલ્પ લેવો વગેરે શુભ રહેશે.
ઘટસ્થાપન દરમિયાન આ બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખો
- શાસ્ત્રો અનુસાર, ઘટસ્થાપનમાં હંમેશા સોના, ચાંદી, તાંબા અથવા માટીના બનેલા કળશનો જ ઉપયોગ કરવો જોઈએ. પૂજામાં લોખંડના કળશ અથવા સ્ટીલના બનેલા કળશનો ઉપયોગ ન કરવો જોઈએ.
- કળશ સ્થાપિત કરતી વખતે દિશાનું ખાસ ધ્યાન રાખો. કળશની સ્થાપના ઉત્તર અથવા પૂર્વ દિશામાં કરવી જોઈએ.
- કળશ સ્થાપિત કરતા પહેલાં સ્થળને સારી રીતે સાફ કરો. ત્યાં ગંગા જળ છાંટવું. આ પછી જ કળશ સ્થાપિત કરો.
- કળશની સ્થાપના કરવા માટે માટી અને રેતાળ માટી ફેલાવો અને અષ્ટકોણ બનાવો.
- જો સપ્ત મિતિકા, સોપારી, સિક્કો, સુગંધિત દ્રવ્ય, ગાય, મધ, ગંગાજળ, પંચ પલ્લવ, પીપળ, કેરીનો વડ, સાયકામોર અને પખર પલ્લવ ઉપલબ્ધ ન હોય તો કેરીના પલ્લવને કળશમાં મૂકો.
- નારિયેળને લાલ કપડામાં લપેટીને કલશ પર મૂકો.
- કળશમાં સિંદૂર સાથે સાથિયો બનાવો. કળશની ઉપર માટીના વાસણમાં ચોખા મૂકો અને તેની ઉપર એક નારિયેળ મૂકો.
- પૂજા પછી વેદી પર જવ વાવો.