શું તમે જાણો છો ભજન-કીર્તન દરમિયાન કેમ પાડવામાં આવે છે તાળી?
તાળી પાડવાનું કારણ: ઘર, મંદિર કે કોઈપણ ધાર્મિક કાર્યક્રમ દરમિયાન આરતી કરવામાં આવે છે. ભજન-કીર્તન હોય ત્યારે ભક્તિમાં મગ્ન ભક્તો તાળીઓ પાડીને ભગવાનની પૂજા કરે છે. પણ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે ભજન-કીર્તન કે આરતી વખતે લોકો તાળીઓ કેમ પાડે છે? તેની પાછળ ધાર્મિક અને વૈજ્ઞાનિક બંને કારણો છે. ખરેખર તો આપણા વડીલો આપણને નાનપણથી જ આ કરવાનું શીખવે છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે પણ ભજન-કીર્તન દરમિયાન તાળી પાડવાની પરંપરા ઘણી જૂની છે.આવો જાણીએ.
આ પ્રથા ક્યારે શરૂ થઈ?
ભજન-કીર્તન વખતે તાળી પાડવાની પ્રથા ઘણી જૂની છે. શ્રીમદ ભાગવત અનુસાર, આ પ્રથા ભગવાન વિષ્ણુના ભક્ત પ્રહલાદે શરૂ કરી હતી. માન્યતાઓ અનુસાર, રાજા હિરણ્યકશ્યપ સતયુગમાં ખૂબ જ શક્તિશાળી રાજા હતા. તેમનો પુત્ર પ્રહલાદ ભગવાન વિષ્ણુનો પરમ ભક્ત હતો અને તેમની ભક્તિમાં લીન હતો. એક દિવસ ક્રોધમાં આવીને તેણે હિરણ્યકશ્યપના તમામ સાધનો તોડી નાખ્યા, ત્યારબાદ પ્રહલાદે તાળીઓ પાડીને જ ભગવાનની પૂજા શરૂ કરી. કહેવાય છે કે ભજન-કીર્તન દરમિયાન તાળી પાડવાની પરંપરા આ સમયથી શરૂ થઈ હતી.
ધાર્મિક મહત્વ શું છે?
શાસ્ત્રો અનુસાર, જ્યારે આપણે ભજન-કીર્તન કે આરતી કરીએ છીએ, ત્યારે આ દરમિયાન આપણે તાળી પાડીએ છીએ. આ સાથે આપણે ભગવાનને આપણી વાત સાંભળવા માટે બોલાવીએ છીએ, જેના કારણે ભગવાન આપણી પ્રાર્થના સ્વીકારે છે અને બધી મુશ્કેલીઓ દૂર કરે છે.
આ સિવાય જ્યારે આપણે ભજન-કીર્તન કે આરતી દરમિયાન તાળી પાડીએ છીએ, ત્યારે તે આપણા ધ્યાન અથવા આપણી આત્માની ચેતનામાં રહે છે, જે આપણને આપણા મનને એકાગ્ર કરવામાં મદદ કરે છે.
વૈજ્ઞાનિક મહત્વ શું છે?
જો આપણે ભજન-કીર્તન અને આરતી દરમિયાન તાળી પાડવાના વૈજ્ઞાનિક મહત્વ વિશે વાત કરીએ તો આ સમયગાળા દરમિયાન તાળીઓ વગાડવાથી સ્વાસ્થ્ય પર સારી અસર પડે છે. ખરેખરમાં, આ એક્યુપ્રેશર પોઈન્ટને દબાવી દે છે, જે હૃદય અને ફેફસાને લગતી બીમારીઓથી બચાવે છે. આ સિવાય તાળીઓ વગાડવાથી શરીરમાં હૂંફ ઉત્પન્ન થાય છે, જેનાથી રક્ત પરિભ્રમણ પણ સુધરે છે અને રોગોથી રાહત મળે છે.