ચંદ્ર પર મળી 100 મીટર લાંબી ગુફા, બની શકે છે અવકાશ યાત્રીઓનું ‘શેલ્ટર હોમ’
નવી દિલ્હી: પૃથ્વી પછી મંગળ અને ચંદ્ર વૈજ્ઞાનિકો માટે હંમેશા રસપ્રદ વિષય રહ્યા છે. ચંદ્રને સ્પર્શ કરીને તેના પર અવકાશયાન ઉતર્યા બાદ હવે લોકોને ત્યાં વસાવવાના પ્રયાસો ચાલુ છે. સમયાંતરે, ચંદ્ર વિશે ઘણી રસપ્રદ માહિતી પ્રકાશમાં આવતી રહે છે. હવે વૈજ્ઞાનિકોએ ચંદ્ર પર ગુફાના અસ્તિત્વની પુષ્ટિ કરી છે. આ ગુફા એ સ્થળથી દૂર નથી જ્યાં 55 વર્ષ પહેલા 1969માં અવકાશયાત્રીઓ નીલ આર્મસ્ટ્રોંગ અને બઝ એલ્ડ્રિન Apollo 11થી લેન્ડિંગ કર્યું હતું. વૈજ્ઞાનિકોને અહીં 100 મીટર લાંબી ગુફા મળી છે. જે ભવિષ્યમાં મનુષ્ય માટે કાયમી ઘર સાબિત થઈ શકે છે.
ઈટાલીના વૈજ્ઞાનિકોની આગેવાની હેઠળની એક ટીમે સોમવારે કહ્યું કે ચંદ્ર પર એક મોટી ગુફા હોવાના પુરાવા મળ્યા છે. આ ગુફા એપોલો 11ના લેન્ડિંગ પોઈન્ટથી માત્ર 250 માઈલ (400 કિલોમીટર) દૂર સી ઓફ ટ્રાંક્વીલીટીમાં સ્થિત છે. વૈજ્ઞાનિકોના મતે, ચંદ્ર પર આવી સેંકડો વધુ ગુફાઓ હોઈ શકે છે, જેમાં અવકાશયાત્રીઓ ભવિષ્યમાં આશ્રય લઈ શકે છે.
ચંદ્ર પરની ગુફા કોણે શોધી હતી?
ઇટાલીની ટ્રેન્ટો યુનિવર્સિટીના લોરેન્ઝો બ્રુઝોન અને લિયોનાર્ડો કેરેરે રડારની મદદથી ચંદ્ર પરની આ ગુફા શોધી કાઢી છે. રડારનો ઉપયોગ કરીને તેણે ચંદ્રની ખડકાળ સપાટી પરના છિદ્ર દ્વારા અંદર જોવાનો પ્રયાસ કર્યો. આ ગુફા એટલી વિશાળ છે કે તેને કોઈપણ સાધન વગર પણ પૃથ્વી પરથી જોઈ શકાય છે. ચંદ્રની સપાટી તરફ ગુફામાં એક સ્કાયલાઇટ છે, જે કદાચ વધુ ભૂગર્ભમાં જાય છે.
A paper in @NatureAstronomy reports evidence of a potentially accessible, underground cave conduit originating from an open pit on the Moon. https://t.co/BrciTiS7pb pic.twitter.com/WavnQ8hEN7
— Nature Portfolio (@NaturePortfolio) July 15, 2024
નાસા ચંદ્ર પર અર્ધ-સ્થાયી ક્રૂ બેઝ બનાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે
અમેરિકાની સ્પેસ એજન્સી નાસાનું લક્ષ્ય ચંદ્ર પર અર્ધ-સ્થાયી ક્રૂ બેઝ બનાવવાનું છે. ચીન અને રશિયાએ પણ ચંદ્ર સંશોધન ચોકી સ્થાપવામાં રસ દાખવ્યો છે. પરંતુ સ્થાયી ચંદ્ર આધાર ફક્ત કોસ્મિક રેડિયેશન અને સ્થિર તાપમાન સાથે સુરક્ષિત વાતાવરણમાં સેટ કરી શકાય છે.
નાસાનું માનવું છે કે ભવિષ્યમાં ચંદ્રની ગુફાઓમાં રહેવાનું પણ શક્ય બની શકે છે. આ ગુફાઓ આવશ્યકપણે લાવા ટ્યુબ હશે, જે પૃથ્વી પર પણ જોવા મળે છે. જ્યારે પીગળેલા લાવા ઘન લાવાની નીચે વહે છે અથવા વહેતા લાવા ઉપર પોપડો બને છે ત્યારે લાવા ટ્યુબ રચાય છે. આ એક હોલો ટનલ બનાવે છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે આવી ગુફાઓ કટોકટી ચંદ્ર આશ્રય બનાવી શકે છે, કારણ કે અવકાશયાત્રીઓ હાનિકારક કોસ્મિક રેડિયેશન, સૌર કિરણોત્સર્ગ અને સૂક્ષ્મ ઉલ્કાઓથી સુરક્ષિત રહેશે.