500 કંપનીઓમાં યુવાનો માટે તક, જાણો શું છે મોદી સરકારની ELI યોજના?
નવી દિલ્હી: મોદી સરકારે તાજેતરમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2024માં એક નવી યોજના ‘રોજગાર લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ સ્કીમ’ એટલે કે ‘ELI’ શરૂ કરી છે. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય ઉત્પાદકો અને નિકાસકારોને પ્રોત્સાહનો આપીને નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. સરકારનું માનવું છે કે આનાથી ભારતીય ઉત્પાદનોને બજારમાં સારી પકડ મેળવવામાં મદદ મળશે, સ્થાનિક ઉદ્યોગો મજબૂત થશે અને વિદેશી હૂંડિયામણમાં પણ વધારો થશે.
આ યોજનાને વધુ સારી રીતે લાગુ કરવા માટે સરકારે વિવિધ મંત્રાલયોને ભંડોળ પણ ફાળવ્યું છે. કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રાલયને 500 કંપનીઓમાં યુવાનો માટે ઇન્ટર્નશિપની તકો વધારવા માટે 2,000 કરોડ રૂપિયા આપવામાં આવ્યા છે. એ જ રીતે, શ્રમ મંત્રાલયને ELI સંબંધિત બાકીની નીતિઓને લાગુ કરવા માટે 10,000 કરોડ રૂપિયા મળ્યા છે.
ELI એ ત્રણ જુદી જુદી યોજનાઓનું જૂથ છે
ELI યોજના વાસ્તવમાં ત્રણ જુદી જુદી યોજનાઓનું જૂથ છે. પ્રથમ યોજના હેઠળ, સરકાર નોકરી શરૂ કરનારા કર્મચારીઓને પગારનો એક ભાગ આપશે. બીજી યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય ઉત્પાદન ક્ષેત્રે રોજગારીની નવી તકો ઊભી કરવાનો છે. ત્રીજી સ્કીમ દ્વારા નોકરીદાતાઓને નાણાકીય સહાય પૂરી પાડવામાં આવશે.
1- પગાર સબસિડી
‘વેતન સબસિડી’ નામની પ્રથમ યોજનાનો હેતુ લગભગ 1 કરોડ કર્મચારીઓને લાભ આપવાનો છે. આ યોજના બે વર્ષ સુધી ચાલશે. જેમાં એવા નવા કર્મચારીઓને 15,000 રૂપિયા સુધીની આર્થિક સહાય ત્રણ હપ્તામાં આપવામાં આવશે જેમનો માસિક પગાર 1 લાખ રૂપિયા સુધી છે. બીજો હપ્તો મેળવવા માટે ઉમેદવારે ઓનલાઈન નાણાકીય સાક્ષરતા અભ્યાસક્રમ પૂર્ણ કરવાનો રહેશે. જો 12 મહિના પહેલા નોકરી છૂટી જાય તો કંપનીએ સબસિડી પરત કરવી પડશે.
2- ઉત્પાદન ક્ષેત્રે રોજગાર
બીજી યોજના ‘ઉત્પાદન ક્ષેત્રે રોજગાર’નો ઉદ્દેશ્ય આ ક્ષેત્રમાં કામ કરતા નોકરીદાતાઓને પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે. આ યોજનાનો લાભ મેળવવા માટે, નોકરીદાતાઓ પાસે EPFOમાં ઓછામાં ઓછા ત્રણ વર્ષનો ટ્રેક રેકોર્ડ હોવો આવશ્યક છે. વધુમાં તેઓએ ઓછામાં ઓછા 50 નોન-EPFO કર્મચારીઓ અથવા પાછલા વર્ષના EPFO કર્મચારીઓની સંખ્યાના 25 ટકા (જે ઓછા હોય તે) રાખવા પડશે. આ યોજના હેઠળ સબસિડી ચાર વર્ષ માટે ચૂકવવામાં આવશે અને કર્મચારી અને એમ્પ્લોયર વચ્ચે સમાનરૂપે વહેંચવામાં આવશે. સબસિડીની ગણતરી પગારના આધારે કરવામાં આવશે.
આ પણ વાંચો: યોગી સરકાર લાવી નવું બિલ, લવ જેહાદ સાબિત થાય તો આજીવન કેદની સજા
3- એમ્પ્લોયરને સપોર્ટ
ત્રીજી સ્કીમ, ‘એમ્પ્લોયર સપોર્ટ’ ખાસ કરીને નોકરીદાતાઓ માટે છે જેઓ તેમના કાર્યબળમાં વધારો કરે છે. આ હેઠળ એમ્પ્લોયરને બે વર્ષ માટે EPFO એમ્પ્લોયર યોગદાન પર દર મહિને 3,000 રૂપિયા સુધીનું વળતર મળશે. જો કે આ માટે કેટલીક શરતો છે. જે એમ્પ્લોયરો પાસે 50 થી ઓછા કર્મચારીઓ છે તેઓએ ઓછામાં ઓછા બે નવા કર્મચારીઓને નોકરીએ રાખવા જોઈએ. જેમની પાસે 50 કે તેથી વધુ કર્મચારીઓ છે તેમણે ઓછામાં ઓછા પાંચ નવા કર્મચારીઓ રાખવા પડશે.
જો કોઈ કંપની 1000 થી વધુ નોકરીઓ બનાવે છે. તો વળતર ત્રિમાસિક ધોરણે કરવામાં આવશે. આ વળતર પાછલા ત્રિમાસિક ગાળાના હિસાબે કરવામાં આવશે. જેમાં ‘સેકન્ડ સ્કીમ’નો લાભ લઈ રહેલા નોકરીદાતાઓ આ યોજનાનો લાભ લઈ શકતા નથી. જો કે, જેઓ પ્રથમ યોજનાનો લાભ લઈ રહ્યા છે. એટલે કે ‘સ્કીમ A’, તેઓ વધારાના લાભ તરીકે આ યોજનાનો લાભ લઈ શકે છે.