હજ દરમિયાન 1100થી વધુ લોકોના મોત, હવે સાઉદી સરકારે આપ્યું નિવેદન
સાઉદી અરેબિયા: હજ દરમિયાન ભારે ગરમીના કારણે થયેલા મોત બાદ સાઉદી સરકાર પર અનેક સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. શુક્રવારે સાઉદી અરેબિયાના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ હજ યાત્રાના સંચાલનના બચાવમાં બહાર આવીને સાઉદી સરકારનો બચાવ કર્યો હતો. એએફપી ન્યૂઝ એજન્સીના જણાવ્યા અનુસાર, આ વર્ષે હજ દરમિયાન લગભગ 1100 લોકોના મોત થયા છે. જેમાંથી મોટા ભાગના મૃત્યુ ભારે ગરમીને કારણે થયા છે. જે બાદ સાઉદી સરકારના મેનેજમેન્ટ પર સતત સવાલો ઉઠી રહ્યા છે.
સાઉદી અધિકારીએ કહ્યું કે કિંગડમ હજ વ્યવસ્થામાં નિષ્ફળ નથી રહી. પરંતુ લોકો દ્વારા ખોટા નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા છે. જેમણે જોખમોની ચેતવણીઓ પર ધ્યાન આપ્યું ન હતું. સાઉદી અધિકારીએ કહ્યું કે સાઉદી સરકારે હજના બે સૌથી વ્યસ્ત દિવસોમાં 577 લોકોના મોતની પુષ્ટિ કરી છે. શનિવારના રોજ અરાફાત પર્વતની સળગતી ગરમીમાં શ્રદ્ધાળુઓ કલાકો સુધી પ્રાર્થના કરવા અને રવિવારે મીનામાં ‘શેતાન પર પથ્થરમારો’ વિધિમાં ભાગ લેતા હોવાથી મૃત્યુ થયાં હતાં.
ખરાબ હવામાન કારણ બન્યું
સાઉદી અધિકારીએ કહ્યું કે ખરાબ હવામાન વચ્ચે આ મોત થયા છે. તેમણે સ્વીકાર્યું કે 577નો આંકડો આંશિક છે અને સમગ્ર હજ દરમિયાન થયેલા મૃત્યુને આવરી લેતો નથી. સાઉદી સરકારે કહ્યું હતું કે આ વર્ષે 18 લાખ શ્રદ્ધાળુઓએ ભાગ લીધો છે. જેમાંથી 2 લાખ સાઉદી અરેબિયાના છે અને બાકીના વિદેશથી આવ્યા છે.
આ પણ વાંચો: રામ મંદિરમાં ભક્તોના માથા પર ચંદનનો તિલક લગાવવા પર પ્રતિબંધ, જાણો કેમ
હજ એ ઇસ્લામના પાંચ સ્તંભોમાંથી એક છે અને દરેક સમૃદ્ધ મુસ્લિમે તેના જીવનમાં એકવાર તે કરવું આવશ્યક છે. સાઉદી અધિકારીએ પરમિટ વિના હજ માટે આવતા હજયાત્રીઓ માટે નબળી વ્યવસ્થાઓને પણ જવાબદાર ગણાવી છે. જેઓ મોંઘી હજથી બચવા માટે પરમિટ વિના હજ કરવા આવ્યા હતા.
પરવાનગી વિના હજ યાત્રા
ક્વોટા સિસ્ટમ હેઠળ દરેક દેશને હજ પરમિટ આપવામાં આવે છે અને પછી લોટરી દ્વારા તે દેશના નાગરિકોમાં વહેંચવામાં આવે છે. આ પરમિટ મેળવનારાઓએ ભારે ફી ચૂકવવી પડે છે. જેના કારણે ઘણા હજ યાત્રીઓ ટૂરિસ્ટ વિઝા પર હજ કરવા માટે સાઉદી અરેબિયા આવે છે. જો તેઓ આવી હજ કરે છે, તો તેઓ ધરપકડ અને દેશનિકાલનું જોખમ રહે છે. 2019 માં સાઉદી સરકારે તેના ટૂરિસ્ટ વિઝાને સરળ અને સસ્તા બનાવ્યા, જે પછી સાઉદી આવવું સરળ થઈ ગયું છે. લોકો હજ પરમિટ વિના હજ કરીને હજારો પૈસા બચાવવાનો પ્રયાસ કરે છે.
સાઉદી અધિકારીએ કહ્યું કે હજ પહેલા લગભગ ત્રણ લાખ લોકોની ઓળખ કરી લીધી હતી. તેમના વિના હજ કરવાનો ડર હતો, પરંતુ પાછળથી ઉપરથી આદેશ આવ્યો કે જે લોકો પવિત્ર સ્થળ પર આવ્યા છે તેઓ પાછા ન આવે. સાઉદી અધિકારીઓનો અંદાજ છે કે આ વર્ષે લગભગ 4 લાખ લોકોએ પરવાનગી વિના હજ યાત્રામાં ભાગ લીધો હતો. ઈજીપ્ત તરફ ઈશારો કરતા અધિકારીએ કહ્યું કે લગભગ દરેક જણ એક જ રાષ્ટ્રીયતાના હોય છે જેઓ સાઉદી સરકાર દ્વારા આપવામાં આવતી ઘણી સુવિધાઓ જેમ કે ગરમીથી બચાવવા માટે એસી ટેન્ટ, પ્રોટેક્શન કીટ વગેરેથી અસ્પૃશ્ય રહે છે.