કેમ મનાવવામાં આવે છે ગુરુ પૂર્ણિમા, જાણો કથા અને તેનાથી જોડાયેલી માન્યતા
Guru purnima 2024: આ વર્ષે 2024માં ગુરુ પૂર્ણિમા 21મી જુલાઈ, રવિવારના રોજ છે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ અષાઢ શુક્લ પૂર્ણિમાના દિવસે ગુરુ પૂર્ણિમાના તહેવારની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. પૂર્ણિમાની તારીખ 20 જુલાઈના રોજ સાંજે 6 વાગ્યાથી શરૂ થાય છે અને 21 જુલાઈના રોજ બપોરે 3:47 વાગ્યે સમાપ્ત થાય છે. જે તારીખે સૂર્યોદય થાય છે તે માન્ય છે, તેથી ગુરુ પૂર્ણિમાનો તહેવાર 21મી જુલાઈએ જ ઉજવવામાં આવશે. 21મીએ ગુરુ પૂર્ણિમા વ્રત પણ રાખવામાં આવશે. ગુરુ પૂર્ણિમા પર દાનનું ખૂબ મહત્વ છે. આવો, જાણીએ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે ગુરુ પૂર્ણિમા અને ગુરુ પૂર્ણિમાની કથા.
ગુરુ પૂર્ણિમા શા માટે ઉજવવી
3000 ઈ.સની આસપાસ અષાઢ શુક્લ પૂર્ણિમાના દિવસે, મહાભારતના લેખક વેદ વ્યાસનો જન્મ થયો હતો. વેદ વ્યાસ જીના માનમાં દર વર્ષે અષાઢ શુક્લ પૂર્ણિમાને ગુરુ પૂર્ણિમાનો દિવસ મનાવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે વેદ વ્યાસજીએ ભાગવત પુરાણનું જ્ઞાન પણ આપ્યું હતું. ગુરુ પૂર્ણિમાને વ્યાસ પૂર્ણિમા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
ગુરુ પૂર્ણિમાનું મહત્વ
ગુરુ પૂર્ણિમાના દિવસે પોતાના શિક્ષકોનું સન્માન કરવું અને તેમને ગુરુ દક્ષિણા આપવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે વ્યક્તિએ પોતાના ગુરુ અને ગુરુ જેવા વડીલોને આદર અને સન્માન આપીને કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવી જોઈએ. આ ઉપરાંત તેમને જીવનમાં માર્ગદર્શન આપવા માટે તેમને ગુરુ દક્ષિણા આપવી પણ મહત્વપૂર્ણ છે. ગુરુ પૂર્ણિમાના દિવસે ઉપવાસ, દાન અને પૂજાનું પણ ઘણું મહત્વ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જે વ્યક્તિ ગુરુ પૂર્ણિમાના રોજ વ્રત રાખે છે અને દાન કરે છે તેને જીવનમાં જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે અને પરલોકમાં મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે.
ગુરુ પૂર્ણિમાની વાર્તા
મહાભારતના લેખક વેદ વ્યાસનો જન્મ અષાઢ માસની પૂર્ણિમાના દિવસે થયો હતો. વેદ વ્યાસના બાળપણની વાત છે. વેદ વ્યાસે તેમના માતા-પિતા સમક્ષ ભગવાનના દર્શન કરવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી. પરંતુ તેમની માતા સત્યવતીએ તેમની ઈચ્છા પૂરી કરવાનો ઈન્કાર કર્યો. જ્યારે વેદ વ્યાસ જી જીદ કરવા લાગ્યા ત્યારે માતાએ તેમને જંગલમાં જવાનો આદેશ આપ્યો. જતી વખતે, માતાએ વેદ વ્યાસ જીને કહ્યું કે “જ્યારે પણ તમે ઘરની યાદ આવે તો પરત આવજો” આ પછી વેદ વ્યાસ જી તપસ્યા કરવા જંગલમાં ગયા. તેમણે જંગલમાં ખૂબ જ કઠોર તપસ્યા કરી. આ તપના પ્રભાવથી વેદ વ્યાસજીએ સંસ્કૃત ભાષાનું ઘણું જ્ઞાન મેળવ્યું. પછી તેમણે ચાર વેદોનો વિસ્તાર કર્યો. એટલું જ નહીં તેમણે મહાભારત, અઢાર પુરાણો અને બ્રહ્મસૂત્રની પણ રચના કરી હતી. મહર્ષિ વેદ વ્યાસ જીને ચારેય વેદોનું જ્ઞાન હતું. તેથી જ ગુરુ પૂર્ણિમાના દિવસે ગુરુની પૂજા કરવાની પરંપરા ચાલી આવે છે. વેદ વ્યાસજીએ ભાગવત પુરાણનું જ્ઞાન પણ આપ્યું હતું.