6 મહિના બાદ ફરી એક મંચ પર આવ્યા 22 અરબ દેશ, ગાઝા પર લેવાયો નિર્ણય

Arab League Summit: બહેરીનની રાજધાની મનામામાં 33મી આરબ લીગ સમિટ માટે ગલ્ફ દેશોના નેતાઓ ગુરુવારે એકત્ર થયા હતા. આ સમિટનો કેન્દ્રીય મુદ્દો ગાઝા યુદ્ધ અને પેલેસ્ટિનિયન રાજ્યની સ્થાપના હતો. આ સમિટનું ઉદ્ઘાટન કરતાં સાઉદી ક્રાઉન પ્રિન્સ મોહમ્મદ બિન સલમાને આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયને ઇઝરાયેલના આક્રમણને રોકવા માટે પગલાં ભરવા વિનંતી કરી હતી. સમિટમાં આરબ નેતાઓએ હમાસને બદલે PLOને પેલેસ્ટિનિયન લોકોનો અવાજ ગણવાની વાત પણ કરી છે.

આરબ લીગે ગુરુવારે માંગ કરી હતી કે પેલેસ્ટાઈન રાજ્યની સ્થાપના ન થાય ત્યાં સુધી યુએન પીસ ફોર્સને વિવાદિત વિસ્તારમાં તૈનાત કરવામાં આવે. 22-સભ્ય જૂથ દ્વારા જારી કરાયેલ ‘મનામા ઘોષણા’માં કહેવામાં આવ્યું છે કે જ્યાં સુધી બે-રાજ્ય ઉકેલ ન આવે ત્યાં સુધી સંયુક્ત રાષ્ટ્રના આંતરરાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અને શાંતિ રક્ષા દળોને કબજા હેઠળના પેલેસ્ટિનિયન પ્રદેશોમાં તૈનાત કરવામાં આવે.

શું હમાસનું અસ્તિત્વ બંધ થશે?
ઘોષણામાં, તમામ પેલેસ્ટિનિયન જૂથોને પેલેસ્ટાઈન લિબરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (PLO) સાથે જોડાવા માટે અપીલ કરવામાં આવી છે. PLOમાં ફતાહ જૂથનું વર્ચસ્વ છે અને પેલેસ્ટાઈનના પ્રમુખ મહમૂદ અબ્બાસ પણ આ જૂથમાંથી આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર પણ PLOને પેલેસ્ટિનિયન લોકોની એકમાત્ર કાયદેસર પ્રતિનિધિ માને છે.

આ પણ વાંચો: USએ રશિયા અને ઉત્તર કોરિયા પર લગાવ્યો પ્રતિબંધ, જાણો કેમ

પીએલઓ અને હમાસ વચ્ચે દાયકાઓથી મતભેદો છે. જ્યારે પીએલઓ રાજદ્વારી માધ્યમો દ્વારા પેલેસ્ટાઈનની સ્વતંત્રતાની માંગ કરે છે, ત્યારે હમાસ લશ્કરી બળવા દ્વારા તેની જમીન પરત લેવાની હિમાયત કરે છે. આવી સ્થિતિમાં જો આરબ લીગના પ્રસ્તાવનો સ્વીકાર કરવામાં આવે તો હમાસનું અસ્તિત્વ ખતમ થઈ જશે કે કેમ તેવો સવાલ છે.

પેલેસ્ટાઈન લિબરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (PLO)
PLO ની સ્થાપના 1964 માં પેલેસ્ટાઈનની સ્વતંત્રતા માટે લડતા તમામ જૂથોને એક મંચ પર લાવવા માટે કરવામાં આવી હતી. PLOમાં પેલેસ્ટાઈનના 11 જૂથો સામેલ છે. પીએલઓ શરૂઆતમાં ઇઝરાયલ રાજ્યને નષ્ટ કરવા અને પેલેસ્ટાઇનના સમગ્ર પ્રદેશ પર આરબ રાજ્યની સ્થાપના કરવા માંગતી હતી. જો કે, 1993માં યાસર અરાફાત હેઠળ, પીએલઓએ ઓસ્લો સમજૂતી સાથે ઇઝરાયેલની સાર્વભૌમત્વને માન્યતા આપી હતી અને હવે 1967ના આરબ-ઇઝરાયેલ યુદ્ધ બાદ પેલેસ્ટિનિયન પ્રદેશો (વેસ્ટ બેંક અને ગાઝા સ્ટ્રીપ)માં જ આરબ રાજ્યના દરજ્જાની માંગણી કરે છે.

આજ સુધી હમાસ આખા વિસ્તારમાં પેલેસ્ટાઈન રાજ્યની સ્થાપના અને ઈઝરાયલને આરબ ભૂમિમાંથી ઉખેડી નાખવાની વાત કરતું રહ્યું છે. જો કે, ગાઝા યુદ્ધ વચ્ચે ચાલી રહેલી યુદ્ધવિરામ વાટાઘાટોમાં હમાસના કેટલાક નેતાઓએ 1967ની સરહદો પર પેલેસ્ટિનિયન રાજ્યની માંગ પણ કરી છે.

પેલેસ્ટાઈન રાજ્યની માંગ તીવ્ર બની
ગયા અઠવાડિયે, યુનાઇટેડ નેશન્સ કાઉન્સિલે પેલેસ્ટાઇનને યુએનના સંપૂર્ણ સભ્ય બનવાના પ્રસ્તાવને જબરજસ્ત સમર્થન આપ્યું હતું અને યુએન સુરક્ષા પરિષદને તેના પર પુનર્વિચાર કરવા હાકલ કરી હતી. ગત મહિને અમેરિકાએ પેલેસ્ટાઈનને પૂર્ણ સભ્યપદ માટે પાસ થવા જઈ રહેલા પ્રસ્તાવને વીટો કરીને અટકાવી દીધો હતો.

ગાઝા યુદ્ધ
7 ઓક્ટોબરે હમાસના હુમલા બાદ ગાઝા યુદ્ધ શરૂ થયાને લગભગ 7 મહિના વીતી ગયા છે, પરંતુ યુદ્ધ અટકવાના કોઈ સંકેત દેખાતા નથી. આ યુદ્ધની શરૂઆતથી, ગાઝામાં લગભગ 36 હજાર લોકો માર્યા ગયા છે, જેમાં લગભગ 15 હજાર બાળકોનો સમાવેશ થાય છે. ગાઝાના 80 ટકા ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઈઝરાયેલના હુમલાથી નાશ પામ્યા છે અને ગાઝાના લોકો પ્રાથમિક સુવિધાઓ માટે પણ બહારની દુનિયા પર નિર્ભર છે.