PM મોદીનો ડ્રીમ પ્રોજેક્ટ ‘સ્વચ્છ ભારત મિશન’એ 70 હજાર નવજાત શિશુઓના જીવ બચાવ્યા: રિપોર્ટ
Swachh Bharat Mission: ગુરુવારે એક રિપોર્ટ જણાવાયું છે કે નરેન્દ્ર મોદી સરકારના ‘સ્વચ્છ ભારત મિશન’ હેઠળ બનાવવામાં આવેલા શૌચાલયોએ દર વર્ષે 60 થી 70 હજાર નવજાત શિશુઓના મૃત્યુને રોકવામાં મદદ કરી છે. સાયન્ટિફિક રિપોર્ટ્સ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા આ અભ્યાસમાં ‘સ્વચ્છ ભારત મિશન’ હેઠળ બનેલા શૌચાલયોની વધેલી ઍક્સેસ અને 2000 થી 2020 સુધીમાં પાંચ વર્ષથી ઓછી વયના બાળકોમાં મૃત્યુદરમાં ઘટાડો વચ્ચેના સંબંધની તપાસ કરવામાં આવી હતી.
સમાચાર એજન્સી પીટીઆઈના અહેવાલ મુજબ, અમેરિકાની ઈન્ટરનેશનલ ફૂડ પોલિસી રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટના સંશોધકોએ 20 વર્ષમાં 35 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો અને 600 થી વધુ જિલ્લાઓને આવરી લેતા રાષ્ટ્રીય સ્તરે ડેટાનું વિશ્લેષણ કર્યું છે. અભ્યાસ મુજબ, જિલ્લા કક્ષાએ શૌચાલયની પહોંચમાં 10 ટકાનો સુધારો થયો છે, બાળ મૃત્યુદરમાં 0.9 પોઈન્ટનો ઘટાડો અને પાંચ વર્ષથી ઓછી વયના મૃત્યુદરમાં 1.1 પોઈન્ટનો ઘટાડો થયો છે.
અભ્યાસના લેખકોએ જણાવ્યું હતું કે ભારતમાં શૌચાલયની પહોંચ અને બાળકોના મૃત્યુ વચ્ચે વિપરીત સંબંધ છે. તેમણે કહ્યું કે જો કોઈ જિલ્લામાં શૌચાલયના કવરેજમાં 30 ટકા કે તેથી વધુ સુધારો થાય તો બાળ મૃત્યુદરમાં ઘટાડો થાય છે. અભ્યાસ મુજબ, આ સુધારાઓ રાષ્ટ્રીય સ્વચ્છતા કાર્યક્રમના કારણે થયા છે.
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ અહેવાલની પ્રશંસા કરી હતી અને કહ્યું હતું કે વધુ સારી સ્વચ્છતા એ ભારતમાં જાહેર આરોગ્યના ક્ષેત્રમાં એક મોટું પરિવર્તનકારી પગલું સાબિત થયું છે. આ અહેવાલને ટાંકીને, તેમણે કહ્યું, ‘સ્વચ્છ ભારત મિશન જેવા પ્રયાસોની અસર દર્શાવતા સંશોધનને જોવું આનંદદાયક છે. શૌચાલયની પહોંચ શિશુ અને બાળ મૃત્યુદર ઘટાડવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. ‘સાર્વજનિક સ્વાસ્થ્યના ક્ષેત્રમાં સ્વચ્છતા, સલામત સ્વચ્છતા એક મુખ્ય ગેમ ચેન્જર બની છે અને મને ખુશી છે કે ભારતે આમાં અગ્રણી ભૂમિકા ભજવી છે.’
પીએમ મોદીએ બ્રિટિશ સાપ્તાહિક સાયન્સ મેગેઝિન નેચર ઓન એક્સમાં પ્રકાશિત સ્વચ્છ ભારત મિશન હેઠળ ભારતમાં શૌચાલય નિર્માણ અને બાળ મૃત્યુ દર પર હાથ ધરાયેલા સંશોધનની લિંક પણ શેર કરી. સ્વચ્છ ભારત મિશન એ કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા 2 ઓક્ટોબર, 2014ના રોજ ખુલ્લામાં શૌચ કરવાની પ્રથા નાબૂદ કરવા અને ઘન કચરા વ્યવસ્થાપનમાં સુધારો કરવા માટે શરૂ કરાયેલ રાષ્ટ્રવ્યાપી અભિયાન છે.
