Navratri 2024: આજથી નવરાત્રિ શરૂ, જાણો પ્રથમ દિવસે મા શૈલપુત્રીની કથા અને મંત્રો

Shardiya Navratri 2024: શારદીય નવરાત્રિ આજે અશ્વિન શુક્લ પક્ષ પ્રતિપદા ગુરુવાર 3 ઓક્ટોબર 2024 થી શરૂ થઈ રહી છે. નવરાત્રીના નવ દિવસ દરમિયાન દેવી દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની પૂજા કરવામાં આવશે. આજે નવરાત્રિનો પહેલો દિવસ છે. આ દિવસે ઘટસ્થાપનની સાથે માતા શૈલપુત્રીની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. ચાલો જાણીએ માતા શૈલપુત્રી કોણ છે. તેમનું સ્વરૂપ શું છે, તેમની પૂજા વિધિ અને મંત્રો વિશે?

માતા શૈલપુત્રી કોણ છે?
મા શૈલપુત્રી નવરાત્રિની પ્રથમ દેવી છે અને દેવી દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોમાંથી પ્રથમ છે. શૈલપુત્રીનો અર્થ થાય છે ‘પર્વત રાજા હિમાલયની પુત્રી’ કારણ કે શૈલનો અર્થ હિમાલય પણ થાય છે. તે માતા પાર્વતીનું સ્વરૂપ છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, દેવી પાર્વતીએ ભગવાન શિવને તેમના પતિ તરીકે મેળવવા માટે કઠોર તપસ્યા કરી હતી. તેમની તપસ્યાથી પ્રસન્ન થઈને ભગવાન શિવે તેમને વરદાન આપ્યું.

માતા શૈલપુત્રીનું સ્વરૂપ
માતા શૈલપુત્રીએ જમણા હાથમાં ત્રિશૂળ ધારણ કર્યું છે અને ડાબા હાથમાં કમળ શોભે છે. આ દેવી પ્રથમ દુર્ગા છે. તેમને સતી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. માતા શૈલપુત્રીનું વાહન વૃષભ છે, તેથી તે દેવી વૃષારુધા તરીકે પણ ઓળખાય છે.

માતા શૈલપુત્રીની વાર્તા
એકવાર જ્યારે દક્ષ પ્રજાપતિએ યજ્ઞ કર્યો. તેણે બધા દેવતાઓને આમંત્રણ આપ્યું, પરંતુ તેમના જમાઈ ભગવાન શિવને આમંત્રણ ન આપ્યું. દક્ષની પુત્રી સતી ભગવાન શિવની પત્ની યજ્ઞમાં જવા માટે ઉત્સુક બન્યા. શંકરજીએ કહ્યું કે તમામ દેવોને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે, તેમને નહીં. આવી સ્થિતિમાં ત્યાં જવું યોગ્ય નથી.

સતીની પ્રબળ વિનંતી જોઈને શંકરજીએ તેમને યજ્ઞમાં જવાની મંજૂરી આપી. જ્યારે સતી ઘરે પહોંચી ત્યારે માત્ર તેની માતાએ જ તેમનો સ્નેહ દર્શાવ્યો હતો. બહેનોના શબ્દોમાં કટાક્ષ અને ઉપહાસના ભાવ હતા. ભગવાન શિવ પ્રત્યે અપમાનની લાગણી છે. તેમના પિતા દક્ષે તેમની તરફ અપમાનજનક શબ્દો કહ્યા હતા. આનાથી સતીને ઘણું દુઃખ થયું.

આ પણ વાંચો: શારદીય નવરાત્રિનો આજથી શુભારંભ, જાણી લો કળશ સ્થાપનનું મુહૂર્ત અને વિધિ

તે તેમના પતિનું આ અપમાન સહન ન કરી શક્યા અને ચાલુ યજ્ઞમાં કૂદી પડ્યા. આ ભયંકર દુ:ખથી વ્યથિત થઈને ભગવાન શંકરે તે યજ્ઞનો વિંધ્વંસ કર્યો. આ સતીનો જન્મ પછીના જન્મમાં શૈલરાજ હિમાલયની પુત્રી તરીકે થયો હતો અને તે શૈલપુત્રી કહેવાતી હતી.

પર્વતરાજની પુત્રી, પાર્વતી અને હિમવન હિમાલયના સંતાનો હોવાથી તેને હેમવતી પણ કહેવામાં આવે છે. શૈલપુત્રીના લગ્ન પણ ભગવાન શંકર સાથે થયા હતા. શૈલપુત્રી ભગવાન શિવની પત્ની બન્યા. તેમનું મહત્વ અને શક્તિ અનંત છે.

મા શૈલપુત્રીના શક્તિશાળી મંત્રો

1. वन्दे वाञ्छितलाभाय चन्द्रार्धकृतशेखराम्।

वृषारुढां शूलधरां शैलपुत्रीं यशस्विनीम्॥

2. या देवी सर्वभूतेषु माँ शैलपुत्री रूपेण संस्थिता।

नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नम:॥

3. ऊँ देवी शैलपुत्र्यै नमः॥

એવું માનવામાં આવે છે કે શૈલપુત્રી દેવી કવચનો સાચા મનથી પાઠ કરવાથી વ્યક્તિની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થવા લાગે છે. આ કવચનો પાઠ કરવાથી સફળતા, સુખ અને સમૃદ્ધિ મળે છે અને વ્યક્તિની કુંડળીમાંથી ચંદ્ર દોષ દૂર થાય છે.

શૈલપુત્રી માતાના બિજ મંત્ર
– ह्रीं शिवायै नम:
– ऊं ह्रीं श्री शैलपुत्री दुर्गायै नम: